Over de Nederlandse Hersenbank
Doel
De Nederlandse Hersenbank (NHB) verzamelt hersenweefsel van overleden personen die zich bij leven als hersendonor registreren. Er wordt hersenweefsel van donoren met diverse hersenaandoeningen maar ook van neurologisch gezonde donoren verzameld. Door goede afspraken met het Amsterdam UMC (locatie VUmc) kan de hersenobductie snel plaatsvinden. Het hersenweefsel is daardoor van hoge kwaliteit voor onderzoek.
De NHB stelt dit hersenweefsel, voorzien van klinisch en neuropathologisch goed gedocumenteerde gegevens, beschikbaar aan wetenschappers over de hele wereld. De NHB werkt op basis van "open access": elke onderzoeker verbonden aan een universiteit, ander onderzoeksinstituut of farmaceutisch bedrijf kan hersenweefsel aanvragen.
Door wetenschappelijk onderzoek aan dit weefsel ontstaat er meer inzicht in de werking van onze hersenen. Hierdoor kunnen therapieën ontwikkeld worden voor de behandeling van neurologische en psychiatrische aandoeningen.
Alle procedures van de NHB zijn in overeenstemming met de nationale wetgeving en afgestemd op de rechten van de mens (zelfbeschikkingsrecht, waardigheid en integriteit). Het hersenweefsel wordt alleen geanonimiseerd beschikbaar gesteld voor onderzoek. De ethische principes waaraan de NHB zich houdt en de juridische inbedding van de procedures van de NHB zijn samengevat in de ethische en juridische verklaring Nederlandse Hersenbank.
Historie
In 1978 werd Professor Dick Swaab (1944) directeur van het Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, tegenwoordig het Nederlands Herseninstituut. Vanwege zijn onderzoek naar de ziekte van Alzheimer besloot hij een ‘hersenbank’ te beginnen waarbij mensen zich bij leven als hersendonor kunnen registreren en waardoor hersenweefsel kan worden verzameld, gekarakteriseerd, bewaard en wereldwijd worden verspreid voor wetenschappelijk onderzoek.
In 1985 ging de Nederlandse Hersenbank van start onder leiding van Prof. dr. Dick Swaab samen met Prof. Dr. Erik Fliers en met medewerking van de neuropathologen Professor Frans Stam en Wouter Kamphorst (beide VUmc). Sinds 1990 verzamelt de NHB ook hersenweefsel van andere neurologische en psychiatrische aandoeningen. Behalve bovengenoemd hersenweefsel is er ook weefsel van gezonde personen, of te wel controles nodig.
Tot 2006 was Dr. Rivka Ravid coördinator van de Nederlandse Hersenbank. Zij werd opgevolgd door Prof. dr. Inge Huitinga, de huidige directeur van de Nederlandse Hersenbank.